Εκδήλωση για την Κατοχική Αντίσταση στους Αμπελόκηπους Θεσσαλονίκης

Εκδήλωση για την Κατοχική Αντίσταση στους Αμπελόκηπους Θεσσαλονίκης

Διοργανώνεται την Κυριακή 3 Απριλίου στις 7 μ.μ., από τη Λαϊκή Αντίσταση - ΑΑΣ, στο Θέατρο «Αλ Μινωτής» του Δήμου Αμπελοκήπων στη Θεσσαλονίκη, τιμητική εκδήλωση αφιέρωμα στην έκδοση της αντιστασιακής εφημερίδας «Ελευθερία» και την Αντίσταση στους Αμπελόκηπους στη Κατοχή.

Η «Ελευθερία» υπήρξε η πρώτη αντιστασιακή εφημερίδα που κυκλοφόρησε στη κατεχόμενη Ευρώπη. Ήταν Ιούνιος του 1941, δύο μήνες μετά την είσοδο των κατοχικών φασιστικών στρατευμάτων στην Ελλάδα. Η κυκλοφορία της εφημερίδας ήταν απόφαση της αντιστασιακής οργάνωσης «Ελευθερία», που ιδρύθηκε τη 15 Μαΐου 1941, από το ΚΚΕ, ΣΚΕ, Αγροτικό Κόμμα, Δημοκρατική Ένωση και τον Δημ. Ψαρρό και που εντάχθηκε στο ΕΑΜ τον Μάιο του 1942.

 Αμέσως με απόφαση του ΕΑΜ αποφασίζεται η δημιουργία ενός κανονικού τυπογραφείου στον ανθόκηπο του Παν. Μορφόπουλου στους Αμπελόκηπους, που αντικαθιστά τον πολύγραφο. Σε μια καταπακτή κάτω από το χώρο όπου φυλάσσονταν οι βολβοί λουλουδιών και τα φυτά, θα κυκλοφορεί η «Ελευθερία» σε δύο έως τρεις χιλιάδες αντίτυπα. Έχοντας η ομάδα σύνταξης δύο ραδιόφωνα, ενημέρωνε τους παράνομους ακροατές για την πορεία του πολέμου και τη δράση του ΕΛΑΣ.

Εκεί στους ανθόκηπους τυπώνονταν ακόμα πολλές προκηρύξεις του ΕΑΜ, μπροσούρες και άλλες εφημερίδες. Το παράνομο τυπογραφείο θα λειτουργήσει μέχρι τον Οκτώβριο του 1944 από τους Ηλία Κανάκη, Παντελή Μορφόπουλο, Μιχάλη Αλεξανδρόπουλο, Κώστα Κατσούλη και τον ΕΠΟΝίτη Πέτρο Δουλγερίδη. Καθοριστική ήταν η συμβολή του γραμματέα ΕΑΜ Μακεδονίας Νίκου Δηλαβέρη, στελέχους του ΚΚΕ.

Στις 13 Οκτωβρίου 1944, λίγες ημέρες πριν την απελευθέρωση, οι Γερμανοί με τους ταγματασφαλίτες, ύστερα από προδοσία χτυπούν αιφνιδιαστικά τον ανθόκηπο. Στην επίθεση σκοτώθηκε ο Πέτρος Δουλγερίδης, ενώ τραυματίστηκε ο Κώστας Κατσούλης κι ο Παντελής Μορφόπουλος. Όλοι τους μαζί με τον Ηλία Κανάκη κατόρθωσαν να διαφύγουν. Με την απελευθέρωση η έκδοση της «Ελευθερίας» συνεχίστηκε στη Θεσσαλονίκη σαν απογευματινή εφημερίδα του ΕΑΜ. 

Οι Αμπελόκηποι, όπως και όλες οι λαϊκές συνοικίες πρόσφεραν απλόχερα με αίμα το δικό τους μερίδιο σε αγώνες και θυσίες. Όσο η Αντίσταση στους Αμπελόκηπους θέριευε, μεγάλωνε και το μένος των κατακτητών. Τα μπλόκα, οι συλλήψεις, τα βασανιστήρια, οι δολοφονίες και οι εκτελέσεις πληθαίνουν, με πρωτοστάτες τους ταγματασφαλίτες του Δάγκουλα. Στις 30 Οκτωβρίου 1944 οι δυνάμεις της Ομάδας Μεραρχιών Μακεδονίας του ΕΛΑΣ εισέρχονται στη Θεσσαλονίκη. Ο λαός των Αμπελοκήπων με μαζικές εκδηλώσεις τιμά τους νεκρούς του. Για τις θυσίες αυτές πολλοί αμπελοκηπιώτες στα επόμενα «πέτρινα χρόνια», θα φυλακιστούν, θα εξοριστούν και θα ξανααντιμετωπίσουν τα εκτελεστικά αποσπάσματα. 

Ο ηρωικός αγώνας του λαού των Αμπελοκήπων, όλου του λαού μας δε δικαιώθηκε ακόμα. Ο πόλεμος είναι στην αυλή μας, αν έφυγε ποτέ. Οι λαοί όπου γης για μια ακόμα φορά αιματοκυλιούνται από τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, που ζητάν να ξαναμοιράσουν τη γη. Κάθε διαμαρτυρία αντιμετωπίζεται με διώξεις και τρομοκρατία. 

Τα πράγματα μπορεί να ήρθαν έτσι, αλλά δε θα μείνουν έτσι. Ο λαός μας τολμά να οργανωθεί, να αντισταθεί, να διεκδικήσει, να αναμετρηθεί και θα νικήσει. 

Στην εκδήλωση θα μιλήσουν ο ιστορικός και μελετητής Γρηγόρης Μπρέντας, ο εκδότης του περιοδικού «Κάτοικος Μενεμένης-Αμπελοκήπων» Κώστας Κρικέλης και από τη Λαϊκή Αντίσταση . ΑΑΣ ο Γιάννης Χατζής. Για τα γεγονότα που σημάδεψαν την Αντίσταση στους Αμπελόκηπους την εποχή εκείνη και τη συνάφεια τους με το σήμερα θα προβληθεί video που ετοίμασαν αγωνιστές της Λαϊκής Αντίστασης. ΑΑΣ και την εκδήλωση θα κλείσει μουσικό αφιέρωμα με αγωνιστικά τραγούδια από το συγκρότημα «Οφ Αμάν». Μετά την εκδήλωση οι παρευρισκόμενοι θα μεταβούν στο μνημείο που έχει στηθεί στο χώρο όπου λειτουργούσε το αντιστασιακό τυπογραφείο και θα καταθέσουν στεφάνι με την υπόσχεση, ότι με τους νέους αγώνες μας 

«Σπάμε την άτιμη την αλυσίδα 

που μας εβάραινε θανατερά 

θέλουμε λεύτερη εμείς πατρίδα

και πανανθρώπινη τη λευτεριά».