Τι είναι η συνθήκη Σένγκεν ?

Τι είναι η συνθήκη Σένγκεν - Τι συμβαίνει σήμερα

Τι είναι η συνθήκη Σένγκεν 

Η συνθήκη Σένγκεν πρωτοϋπογράφηκε από πέντε χώρες της τότε ΕΟΚ το 1985 ως διακρατική συμφωνία ανεξάρτητη από την κοινότητα. Γερμανία, Γαλλία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο και Ολλανδία έθεσαν τις βάσεις για τη δημιουργία της υποτιθέμενης «Ευρώπης χωρίς σύνορα, της ελεύθερης μετακίνησης των πολιτών της».

 Το 1990 υπεγράφη η Σύμβαση Εφαρμογής της Συμφωνίας του Σένγκεν, που συμπλήρωνε και εξειδίκευε την αρχική Συμφωνία. Αρχικά, η συνεργασία κινούνταν σε καθαρά διακυβερνητικό επίπεδο και εκτός του θεσμικού πλαισίου της ΕΟΚ, μέχρι τη θέση σε ισχύ της Συνθήκης του Άμστερνταμ που μετέτρεψε την ΕΟΚ σε Ευρωπαϊκή Ένωση.

Πρωτόκολλα και Συμφωνίες προσχώρησης στη Συνθήκη υπέγραψαν σταδιακά κι άλλες χώρες (και εκτός Ε.Ε.), μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1990, αργότερα όσοι προσχωρούσαν στην Ε.Ε. γινόντουσαν αυτόματα και μέλη της Συνθήκης.

Από την Ελλάδα, η Συνθήκη του Σένγκεν, η Σύμβαση Εφαρμογής, τα Πρωτόκολλα και οι Συμφωνίες προσχώρησης υπογράφηκαν μεταξύ 1990 και 1996 και κυρώθηκαν οριστικά από τη Βουλή με το Νόμο 2514 του 1997.

Ας δούμε όμως τι γράφαμε τότε σε σχέση με τη Συνθήκη: «Με το Σένγκεν, οι κυβερνήσεις της ΕΟΚ, με πρωταγωνιστές τη Γερμανία και τη Γαλλία, ορθώνουν στη κυριολεξία ένα τείχος μεσαιωνικού φρουρίου στα εξωτερικά σύνορά τους, απλώνουν σε όλο το ευρωπαϊκό έδαφος ένα απέραντο συρματόπλεγμα εθνικών, πολιτικών, θρησκευτικών και οικονομικών διακρίσεων, χτίζουν ένα τεράστιο μηχανισμό καταστολής και φακελώματος των πολιτών και επιβάλουν μέτρα περιορισμού των ατομικών ελευθεριών και των δημοκρατικών δικαιωμάτων» (Προλεταριακή Σημαία 297, 10/6/1995).

Πράγματι, η Συνθήκη και όλες οι συμφωνίες που τη συνόδευαν αυτό που έκαναν ήταν να κατηγοριοποιούν χώρες από τις οποίες θα μπορούσαν κάποιοι να μπουν στις χώρες μέλη της, να θέτουν μια σειρά αυστηρούς περιορισμούς στην είσοδο μεταναστών ή στη μετακίνηση όλων όσων ζουν ήδη σε κάποια χώρα μέλος της. Οδήγησαν στον εναρμονισμό προς το χειρότερο των όρων πολιτικών ασύλου ενώ παράλληλα δημιούργησαν ένα πανευρωπαϊκό σύστημα φακελώματος και των ντόπιων πολιτών των χωρών, φέρνοντας μια σειρά σοβαρούς περιορισμούς στο επίπεδο των δημοκρατικών δικαιωμάτων.

«Το Σένγκεν και το λεγόμενο δίκτυο ανταλλαγής πληροφοριών που εγκαινιάζεται ανάμεσα στις αστυνομικές αρχές των κρατών – μελών προσπαθεί να οργανώσει ένα σύστημα ασφυκτικού ελέγχου και ψαλιδίσματος των ατομικών ελευθεριών. Επίσης, επιχειρεί να ομογενοποιήσει τους εσωτερικούς νόμους καταστολής στις χώρες – μέλη με την επιβολή σκληρότερων μέτρων που καταργούν δημοκρατικά δικαιώματα και κατακτήσεις ιδιαίτερα σε χώρες που τις προηγούμενες δεκαετίες το λαϊκό κίνημα επέβαλε μια σειρά φιλελεύθερους κανόνες και πρακτικές» (από το ίδιο).

Παράλληλα, βέβαια, η Συνθήκη αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο για την «παραβίασή» της σε κάθε περίπτωση που κάποιο κράτος μέλος κρίνει ότι το επιβάλουν ειδικές καταστάσεις και προβλήματα που θα ανακύψουν.

Τι συμβαίνει σήμερα

Το προσφυγικό πρόβλημα, σε συνδυασμό με τις τρομοκρατικές ενέργειες στο Παρίσι και το κυνήγι μαγισσών που διεξάγεται σχεδόν σε όλη την Ευρώπη, ανέδειξε μια σειρά ζητήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που αν μη τι άλλο αποδεικνύουν κατά πόσο αυτή αποτελεί ισότιμη ένωση κρατών και πολύ περισσότερο κατά πόσο αποτελεί την έκφραση της- σε όλα τα επίπεδα βάσης και οικοδομήματος- «αντικειμενικής ολοκλήρωσης» του ευρωπαϊκού καπιταλισμού.

Έξι σύνοδοι κορυφής χρειάστηκαν μέχρι τώρα (τις ώρες που τυπώνεται η εφημερίδα διεξάγεται άλλη μια), και το Φλεβάρη θα διεξαχθεί αυτή όπου υποτίθεται θα αποφασιστούν τα οριστικά πια μέτρα ελέγχου του προσφυγικού κύματος.

Έως τώρα οι παρενέργειες στο οικοδόμημα της ενωμένης Ευρώπης εκφράστηκαν με τους υποτιθέμενους περιορισμούς στη Συνθήκη Σένγκεν, με ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα της ένωσης και τα αεροδρόμια, με φράχτες, με δηλώσεις κρατών μελών ότι δεν πρόκειται να συμμορφωθούν στο λεγόμενο διαμοιρασμό των προσφύγων, με ένταση της καταστολής και των περιορισμών των δημοκρατικών δικαιωμάτων. Παράλληλα, ασκούνται πιέσεις, που στη περίπτωση της Ελλάδας έφτασαν σε απειλές για grexit από τη Συνθήκη, για συμμόρφωση στα συμφωνηθέντα σε σχέση με το μεταναστευτικό στις προηγούμενες συνόδους κορυφής (Τα γνωστά 17 σημεία που περιλαμβάνουν και τη μετατροπή της χώρας μας σε ιδιότυπη «Νήσο Έλις», μιας και αναλαμβάνει, ανάμεσα στα άλλα, το διαχωρισμό των μεταναστών σε οικονομικούς ή πολεμικούς πρόσφυγες, σε ικανούς ή όχι προς εκμετάλλευση στη πραγματικότητα).

Αυτό που συμβαίνει στη πραγματικότητα ξεπερνά τα όρια του προσφυγικού προβλήματος και κάθε άλλο παρά αποτελεί περιορισμό της Συνθήκης. Με αφορμή και τις τρομοκρατικές ενέργειες εξυφαίνεται σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση μια ακόμη μεγαλύτερη αντιδραστικοποίηση σε όλα τα επίπεδα. Εντείνονται οι ξενοφοβικές και ρατσιστικές φωνές αλλά και επίσημες πολιτικές. 

Πέρα από την αυστηροποίηση ως προς τα κριτήρια, για την είσοδο μεταναστών στις χώρες της Ε.Ε., κριτήρια που άλλωστε προβλέπονταν από τη Συνθήκη, προχωρούν και σε άλλου είδους περιορισμούς που αφορούν τα δημοκρατικά και ατομικά δικαιώματα των πολιτών όλης της Ε.Ε.. 

Προχωρούν ακόμη και σε αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων χωρών όπως η Ελλάδα, αναδεικνύοντας πιο ξεκάθαρα ποιος είναι ο ρόλος της Ε.Ε. και ποια η θέση της χώρας σε αυτή. Καταργείται η FRONTEX και δημιουργείται ένα σώμα φύλαξης των «ευρωπαϊκών» συνόρων (Οργανισμός Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής), το οποίο θα μπορεί να επεμβαίνει, είτε με είτε χωρίς τη συγκατάθεση των χωρών στων οποίων τα σύνορα θα επιχειρεί.

 Ένα σώμα μπροστά στη δράση του οποίου η FRONTEX θα μοιάζει με προσκοπικό σώμα. Μετατρέπουν τα ελληνικά σύνορα σε ευρωπαϊκά. Ένα αίτημα που το προέβαλε ιδιαίτερα τον τελευταίο χρόνο η σημερινή κυβέρνηση θεωρώντας ότι έτσι θα στριμώξει την Ε.Ε., εκβιάζοντας, στη πλάτη των προσφύγων, ανταλλάγματα σε σχέση με τα μνημόνια. Στο αίτημα αυτό λοιπόν απαντά η Ε.Ε. με τη δημιουργία αυτού του υπερεθνικού, απ’ όλες τις απόψεις, σώματος.

Η δυνατότητα να επεμβαίνει χωρίς τη συγκατάθεση των χωρών οδηγεί σε περιορισμό κυριαρχικών δικαιωμάτων των χωρών, δημιουργεί δυνατότητες επεμβάσεων και σε κατασταλτικό επίπεδο στο εσωτερικό τους (οι οποίες προφανώς δεν θα είναι οι ιμπεριαλιστικές χώρες που καθορίζουν τη πορεία της Ε.Ε.), και όλα αυτά στο όνομα της φύλαξης των συνόρων από τα προσφυγικά κύματα από το σύνολο της Ένωσης. Στην περίπτωση της χώρας μας, αμφισβητούνται και τα τελευταία ψήγματα ελέγχου του εθνικού χώρου. 

Ακόμη και η «άρνηση» κοινών περιπολιών με τις αντίστοιχες δυνάμεις φύλαξης της Τουρκίας αμφισβητείται, κι ας αντιδρά συμπολιτευόμενος και αντιπολιτευόμενος πολιτικός κόσμος, υποκριτικά θα λέγαμε όταν και οι δύο χώρες ανήκουν στο ΝΑΤΟ! Από τη στιγμή λοιπόν που τα σύνορα κάθε χώρας αναγορεύονται σε ευρωπαϊκά, τότε δίνεται η δυνατότητα στους Ευρωπαίους ιμπεριαλιστές να τα υπερασπίζονται αλλά και να επεμβαίνουν στο εσωτερικό τους όπως θέλουν. Όπως είπε και η Μέρκελ, το εύρος των προτάσεων αυτών δεν θα μπορούσε κανείς ούτε να το φανταστεί έναν χρόνο πριν.

Αυτά που συζητιούνται, αποφασίζονται και επιβάλλονται αυτές τις μέρες στην Ε.Ε. λοιπόν δεν είναι καταστρατήγηση της Συνθήκης Σένγκεν ούτε των υποτιθέμενων «Ευρωπαϊκών Αξιών» της ελεύθερης μετακίνησης των ανθρώπων. Είναι εφαρμογή όλων όσων υπηρετεί η Συνθήκη και όλων των αποφάσεων φασιστικοποίησης της Ε.Ε. και των χωρών της που πάρθηκαν μετά από αυτή. Αποτελούν εξέλιξή της και εφαρμογή των πραγματικών αξιών των Ευρωπαίων ιμπεριαλιστών, των οποίων τις αξίες και τις εξουσίες εξυπηρετεί η Ε.Ε.

 Τις αξίες των επεμβάσεων στις χώρες, των ιμπεριαλιστικών πολέμων, της εκμετάλλευσης των προσφύγων, της έντασης της εξάρτησης των άλλων χωρών μελών της, της υποταγής των λαών στα συμφέροντά τους. Και αν στο παρελθόν επικράτησαν άλλου είδους αξίες, αυτές οφείλονταν σε διαφορετικούς συσχετισμούς, καλύτερους για την εργατική τάξη και τους λαούς της Ευρώπης!

Ως εκ τούτου, μόνο κακή υπηρεσία μπορούν να προσφέρουν στο λαό και τους πρόσφυγες όλοι όσοι από τα αριστερά δήθεν, ακόμη και στις παρυφές της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, υπερασπίζονται σήμερα τη Συνθήκη Σένγκεν, περιοριζόμενοι μόνο στο τίτλο της. Ξεχνούν, έτσι, ακόμη και αυτά που έλεγαν όταν αυτή υπογραφόταν από τη χώρα μας και περιορίζουν τα αιτήματά τους, σε σχέση με το προσφυγικό, μόνο στο ζήτημα της ελεύθερης μετακίνησης, οπότε και μόνο τότε στην καταστολή τους.

 Αν η υπεράσπιση των δικαιωμάτων των προσφύγων δεν συνδεθεί με τα ζητήματα των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων, της εξάρτησης της χώρας μας από τους ιμπεριαλιστές αλλά και της γενικότερης φασιστικοποίησης, ζητήματα που αφορούν άμεσα και το λαό μας, τότε κινδυνεύει το σχετικό κίνημα να μετατραπεί σε κίνημα παρέμβασης στις ευρωενωσιακές αντιθέσεις, να μετατραπεί σε στήριγμα της κυβέρνησης αλλά και εμμέσως πλην σαφώς σε εξωραϊστή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Προλεταριακή Σημαία - http://www.kkeml.gr/